Iets goeds in Die Burger

SNAAKS. Baie kerkmense wens die Bybelse voorskrifte was duideliker, die goddelike eise glashelder vir elke situasie, die kerklike stem meer profeties oor al die morele verval. Baie verlang duidelike antwoorde, onbetwyfelbare riglyne. Wil presies weet wat God wil – sodat hulle dit net kan doen. Wil nie altyd wonder, heeltyd loop met vrae, onsekerheid, die roeping om self te onderskei nie. In sy verhaal oor die broers Karamazov skets Dostojewski ’n dramatiese toneel in die tronk in Sevilla. Iemand is gearresteer wat op straat ’n stoet gestop en ’n dogtertjie opgewek het – opsigtelik Jesus, alhoewel net die gevangene genoem. In die donker van die nag besoek die gryse kardinaal, gestalte van die kerk, dié gevangene in die geheim. Hy ondervra hom, maar omdat dié bly swyg word dit ’n aangrypende alleenspraak – van die kerk. Hy kla die prisonier aan. Weet hy hoe worstel die kerk al eeue met mense se vryheid, om dit in toom te hou? En nou kom maak hy dié vryheid net nog groter! Kom gooi reëls af en maak ons eie onderskeidingsvermoë net nóg belangriker! Dis onuithoudbaar, ondraaglik, sê die kardinaal. Met soveel vryheid kan niemand leef nie! Mense wil presies weet wat God, Skrif en kerk sê – en sal dan selfs daarvoor sterf, of ánder laat sterf, maar met sóveel vryheid en eie verantwoordelikheid kan geeneen leef nie. Tog snaaks, né?
Die etikus James Gustafson vertel dat hy en sy vrou op ’n keer – tipies Amerikaans – gemeentes in ’n nuwe stad besoek om te kyk waar hul sou tuis voel. Tydens so ’n gesprek vra ’n voornemende lidmaat driftig aan die leraar of dié gemeente glo in die duidelike Bybelse voorskrifte oor allerlei sake – aborsie, homoseksualiteit? Die predikant glimlag effe, en sê persoonlik hou hy nogal meer van die een oor tiendes. Ongelukkig vér te subtiel vir die kêrel-met-die-vraag, sê Gustafson skalks. Tog duidelik – óók snaaks? – DJS